Một thực trạng đang diễn ra tại các khu vực đô thị đông đúc là khi các căn nhà được xây dựng liền kề nhau dẫn đến khi xây dựng thì các căn kế bên ít nhiều đều bị ảnh hưởng dẫn đến các vụ kiện kéo dài vài năm hàng xóm bất hoà. Không chỉ bụi bặm, tiếng ồn diễn ra trong một thời gian dài bên cạnh đó hư hại về nứt tường hay nặng hơn nữa có thể dẫn đến nhà bị nghiêng do nứt tường nhà gây ra làm nguy hại trực tiếp là vấn đề quan tâm hơn cả. Sau đây Văn phòng thừa phát lại Hà Thành sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu rõ hơn về việc ghi nhận hiện trạng nhà hàng xóm trước khi thi công theo quy định pháp luật hiện hành.
Căn cứ pháp lý
- Bộ luật dân sự 2015
- Nghị định 08/2020/NĐ-CP tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại.
- Thông tư 05/2020/TT-BTP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành nghị định số 08/2020/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại.
Ghi nhận các khuyết tật của công trình liền kề trước khi thi công
Theo quy định tại Điều 8 Thông tư số 05/2015/TT-BXD thì “Trước khi thi công xây dựng, chủ nhà chủ động liên hệ với các chủ sở hữu hoặc người quản lý, sử dụng công trình liền kề, lân cận để kiểm tra hiện trạng và ghi nhận các khuyết tật của công trình liền kề, lân cận (nếu có). Chủ sở hữu hoặc người quản lý, sử dụng công trình liền kề, lân cận có trách nhiệm phối hợp với chủ nhà để kiểm tra, ghi nhận hiện trạng công trình làm căn cứ giải quyết các tranh chấp (nếu có).
Trong quá trình thi công xây dựng, nếu công trình liền kề, lân cận có dấu hiệu bị lún, nứt, thấm, dột hoặc có nguy cơ sập đổ do ảnh hưởng của việc xây dựng nhà ở gây ra, chủ nhà phải phối hợp với chủ sở hữu hoặc người quản lý, sử dụng công trình liền kề, lân cận để kiểm tra, xác định nguyên nhân và thống nhất biện pháp khắc phục. Trường hợp các bên không thống nhất thì tranh chấp phát sinh được giải quyết theo quy định của pháp luật”.
Như vậy, các nhà làm luật đã dự liệu rằng việc xây nhà có nguy cơ cao ảnh hưởng đến các công trình liền kề nên đã yêu cầu các bên phối hợp với nhau nhằm kiểm tra hiện trạng trước và trong khi thi công, làm cơ sở đối chứng, thỏa thuận bồi thường thiệt hại.
Việc kiểm tra, ghi nhận hiện trạng của công trình liền kề trước khi thi công đã được quy định từ năm 2009 khi mà số vụ việc tranh chấp về xây dựng đối với công trình liền kề ngày càng gia tăng. Điều 8 Thông tư 39/2009/NĐ-CP quy định: “…Trước khi phá dỡ công trình cũ hoặc trước khi thi công xây dựng nhà ở, chủ nhà cần chủ động phối hợp với các chủ công trình liền kề kiểm tra hiện trạng các công trình liền kề… Kết quả kiểm tra hiện trạng được thể hiện bằng văn bản hoặc bằng ảnh, bằng phim. Khi cần thiết, tiến hành đo đạc và đánh dấu các biểu hiện hư hỏng trên bề mặt công trình để có cơ sở theo dõi”. Thông tư này còn quy định trách nhiệm phối hợp của chủ công trình liền kề và chế tài nếu không phối hợp: “Nếu các chủ công trình liền kề, lân cận vẫn không hợp tác kiểm tra thì chủ nhà vẫn thực hiện việc thiết kế, thi công xây dựng nhà ở. Mọi chứng cứ về hư hỏng công trình liền kề, lân cận do chủ các công trình này đưa ra khi không có sự thống nhất với chủ nhà sẽ không được công nhận khi có tranh chấp xảy ra, nếu có”.
Hiện tại, nếu gây lún, nứt hoặc hư hỏng công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình lân cận mà các bên không thỏa thuận được việc bồi thường theo quy định của pháp luật dân sự; gây sụp đổ hoặc có nguy cơ gây sụp đổ công trình lân cận nhưng không gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của người khác thì bị phạt tối đa lên đến 30.000.000 đồng (Nghị định số 139/2017/NĐ-CP). Do đó, việc tạo lập chứng cứ về hiện trạng nhà liền kề trước khi thi công sẽ giúp các bên nhanh chóng đạt được thỏa thuận về việc bồi thường hơn vì đã có chứng cứ đối chiếu giữa hiện trạng cũ và hiện trạng mới.
Ghi nhận hiện trạng nhà hàng xóm trước khi thi công như thế nào
Nếu các bên chưa biết thực hiện việc này như thế nào và cần có một đơn vị độc lập, trung gian làm công việc kiểm tra, ghi nhận hiện trạng thì nên liên hệ với các văn phòng thừa phát lại. Các thao tác lập vi bằng của thừa phát lại là tương đồng với các công việc mà các bên cần thực hiện để kiểm tra hiện trạng như: Lập văn bản mô tả hiện trạng công trình, quay phim, chụp hình… Lập vi bằng là phương thức tạo lập chứng cứ hữu hiệu về hiện trạng nhà ở.
Nhằm tuân thủ tối đa các quy định nêu trên, chủ đầu tư/đơn vị thi công nên thực hiện 2 bước sau đây với sự hỗ trợ của các văn phòng thừa phát lại:
– Bước 1: Gửi thông báo cho chủ các công trình liên kề về việc ấn định ngày phối hợp kiểm tra, ghi nhận hiện trạng. Nếu chủ công trình liền kề đã tỏ ý hợp tác từ trước thì có thể bỏ qua bước này. Ngược lại, nếu chủ công trình liền kề tỏ ra không hợp tác thì cần phải thực hiện bước này. Với sự hỗ trợ của thừa phát lại thì dù chủ công trình liền kề cố tình không hợp tác thì việc thông báo cũng hoàn thành, phù hợp với quy định của pháp luật.
– Bước 2: Ghi nhận hiện trạng công trình liền kề theo thời gian đã ấn định. Nếu chủ công trình liền kề không hợp tác theo thời gian đã được thông báo từ trước thì thừa phát lại có thể ghi nhận việc từ chối hợp tác đó đồng thời ghi nhận thêm phần hiện trạng bức tường của công trình liền kề – khu vực tiếp giáp với phần công trình chuẩn bị thi công.
Tại sao cần phải lập vi bằng ghi nhận hiện trạng nhà hàng xóm trước khi thi công?
Việc lập vi bằng cũng giống như bạn nhờ một người thứ ba đứng ra làm chứng cho một giao dịch hay sự việc nào đó. Tuy nhiên khi lập vi bằng, việc làm chứng này được tiến hành bởi một người có thẩm quyền, được Nhà nước bổ nhiệm theo những yêu cầu khắt khe của pháp luật. Vì vậy nên thừa phát lại là người có am hiểu về pháp luật và uy tin hơn rất nhiều.
Mặt khác khi lập vi bằng, thừa phát lại có thể lập văn bản mô tả, quay phim, chụp ảnh, ghi âm,.. để ghi nhận thực tế khách quan nhất về sự việc, hành vi xảy ra. Điều này giúp đảm bảo việc ghi nhận vụ việc một cách toàn diện, chính xác nhất.
Vi bằng sau khi được thừa phát lại lập sẽ phải đăng ký tại Sở tư pháp. Điều này chứng tỏ vi bằng sẽ chịu sự quản lý của cơ quan nhà nước, đảm bảo vi bằng lập đúng sự việc, đúng pháp luật và có hiệu lực pháp lý.
Vì những lý do trên nên vi bằng có giá trị chứng cứ rất cao và đã được pháp luật quy định là nguồn chứng cứ trong quá trình giải quyết vụ việc của Tòa án và các Cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thủ tục lập vi bằng ghi nhận hiện trạng nhà hàng xóm trước khi thi công
Bước 1: Khách hàng liên hệ Văn phòng Thừa phát lại Hà Thành để được tư vấn về thủ tục lập vi bằng xác nhận hiện trạng nhà hàng xóm trước khi thi công. Người yêu cầu lập vi bằng phải cung cấp được các giấy tờ cần thiết liên quan đến việc lập vi bằng để thừa phát lại xác định thẩm quyền, phạm vi lập vi bằng. Sau đó, khách hàng sẽ được hướng dẫn điền phiếu yêu cầu lập vi bằng.
Bước 2: Khi khách hàng đồng ý lập vi bằng, phạm vi và thẩm quyền lập vi bằng được xác định, khách hàng và thừa phát lại ký thỏa thuận lập vi bằng về các vấn đề sau:
- Nội dung lập vi bằng: Lập vi bằng ghi nhận hiện trạng nhà hàng xóm
- Thời gian, địa điểm: do 2 bên tự thỏa thuận.
- Chi phí: tự thỏa thuận.
- Thỏa thuận khác (nếu có).
Bước 3: Thừa phát lại tiến hành lập vi bằng theo các nội dung đã thỏa thuận. Bằng nghiệp vụ, thừa phát lại ghi lại toàn bộ diễn biến hành vi, sự kiện công bố, xác nhận hiện trạng nhà hàng xóm trước khi thi công. Việc lập vi bằng phải trung thực, khách quan, thừa phát lại sẽ chịu toàn bộ trách nhiệm về tính trung thực của hành vi, sự kiện. Các bên tham gia tự chịu trách nhiệm về những thỏa thuận, tài sản của mình.
Sau khi kết thúc việc lập vi bằng, thừa phát lại đăng ký vi bằng lên Sở Tư pháp nơi đặt trụ sở hoặc cập nhật lên cổng dữ liệu thông tin về vi bằng.
Bước 4: Việc đăng ký vi bằng hoàn tất, thừa phát lại trao kết quả – 1 bản chính vi bằng cho khách hàng và thanh lý thỏa thuận lập vi bằng.
Như vậy, việc lập vi bằng giúp các bên có căn cứ về việc sở hữu tài sản của mình. Đây là nguồn chứng cứ để tòa án xem xét khi các bên có tranh chấp về tài sản xảy ra trong tương lai.
Trên đây là tư vấn của Văn phòng thừa phát lại Hà Thành về vấn đề: Ghi nhận hiện trạng nhà hàng xóm trước khi thi công. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ ngay đến Hotline tư vấn miễn phí: 096.102.9669
Mời bạn tham khảo một số bài viết liên quan:
Lập vi bằng thỏa thuận quyền nuôi con sau khi ly hôn
Lập vi bằng Thoả thuận mức chu cấp nuôi con
Lập vi bằng giao nhận hàng hóa